Liofilizaty – co to jest? Kiedy stosować?
Liofilizacja to metoda, która początkowo była wykorzystywana wyłącznie podczas przygotowywania żywności dla astronautów, a także wojskowych i żeglarzy. Obecnie okazuje się niezwykle przydatna także dla miłośników survivalu i wspomnianych wypraw górskich. Ze względu na jej wciąż słabe rozpowszechnienie, wiele osób nadal nie zdaje sobie sprawy z korzyści, jakie ze sobą niesie. Warto więc dokładnie opisać ten proces i odpowiedzieć na pytanie zadane w tytule tekstu.
Liofilizaty – co to jest?
Mówiąc najprościej, jest to żywność podana procesowi liofilizacji. Na czym polega? Na wymrażaniu wody z produktów żywnościowych. Przeprowadzane jest to w urządzeniach zwanych liofilizatorami. Zamrożona woda zostaje usunięta za sprawą zjawiska sublimacji lodu. W ten sposób zostaje usunięte nawet do 90%. Pozostałe 10% zostaje zredukowane przez desorpcję. Co ważne, produkty są pakowane próżniowo. W ten sposób usuwane są bakterie i grzyby prowadzące do psucia się żywności. Wszystko to sprawia, że posiłki przez bardzo długi czas pozostają świeże, a do tego zachowany zostaje ich smak, kolor oraz aromat.
Liofilizacja uznawana jest za jedną z najlepszych metod utrwalania żywności. Nie jest ona szkodliwa, jak konserwacja chemiczna, dzięki czemu żywność się nie psuje. Ze względu na pakowanie próżniowe, produkty są lekkie i zajmują niewiele miejsca. Dzięki temu niezwykle łatwo można je przewozić.
Jakie produkty podlegają procesowi liofilizacji? Wymienić należy przede wszystkim warzywa, owoce, a także kawę, jednak prawda jest taka, że każdy produkt żywnościowy może zostać poddany temu procesowi. Warto zaznaczyć, że przygotowywane są również liofilizaty bakterii, metodę tę stosuje się także w medycynie, na przykład w transplantacji. W sklepach znaleźć można rozmaite liofilizaty. Mogą być to między innymi:
- przyprawy,
- sosy,
- mięso,
- zupki chińskie,
- ryż,
- dania gotowe – nic nie stoi na przeszkodzie, aby kupić liofilizowanego strogonowa, schabowego czy też kurczaka z ryżem.
Największą zaletą liofilizatów jest to, że pozostają one świeże i smaczne. Dzięki usunięciu wody, pozwalają na długotrwałe przechowywanie, co w przypadku rozmaitych wypraw jest niezwykle ważne. Do tego wszystkiego należy dodać również poważne ograniczenie rozwoju drobnoustrojów, łatwe przechowywanie i transportowanie, brak dodatków chemicznych, zachowanie wartości odżywczych i możliwość spożywania tego typu dań w trudnych warunkach.
Wszystko to sprawia, że żywność liofilizowana jest niezwykle ceniona nie tylko przez alpinistów, ale również zwykłych podróżników. Co więcej, tego typu posiłki są składowane także przez ludzi szykujących się na globalny kataklizm.
A czy jedzenie liofilizowane ma jakieś wady? Wspomnieć należy przede wszystkim o tym, iż jest ono znacznie droższe od tradycyjnego. Wynika to oczywiście z samego procesu liofilizacji, który jest czasochłonny i może być wykonywany wyłącznie przy użyciu specjalistycznej aparatury. Wspomnieć należy również o tym, że do przygotowania tego typu dań konieczne jest zalanie ich wrzątkiem – tylko wtedy nadają się do spożycia.
Liofilizaty bezglutenowe
Jedzenie liofilizowane bardzo często jest oferowane w sklepach ze zdrową żywnością. Znajdziemy w nich również dania przygotowane specjalnie dla osób nietolerujących glutenu. Wystarczy tylko poszukać informacji na opakowaniu, iż jest to żywność bezglutenowa.
Co ważne, oferta takich liofilizatów jest bardzo szeroka. Są to zarówno pojedyncze produkty, jak i całe dania, na przykład sałatka owocowa, ziemniaki z szynką czy też makaron z dodatkami. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku produktów omówionych już powyżej, taka żywność także wyróżnia się wysoką wartością odżywczą i długim terminem przydatności.
Liofilizacja a zdrowie
Ze względu na wspomniany już brak wystarczającej wiedzy na temat omawianej metody, w sieci często można spotkać się z wątpliwościami związanymi z wpływem żywności liofilizowanej na zdrowie. Należy jeszcze raz podkreślić, że produkty tego typu zachowują swoje pierwotne właściwości. Smak, zapach, kalorie, wartości odżywcze – wszystko to pozostaje bez zmian. To właśnie proces liofilizacji sprawia, że witaminy i składniki biologiczne nie ulegają degradacji.
To jednak nie wszystko. Jak donoszą badania, niektóre produkty po liofilizacji są nawet lepsze! Doskonałym na to przykładem jest chociażby kawa liofilizowana, która jest smaczniejsza i zdrowsza niż standardowa kawa rozpuszczalna (zawiera mniej kofeiny i jest wolna od kafeolu oraz kafestolu, a więc substancji wpływających negatywnie na układ krążenia).
Wszystko to sprawia, że z pełnym przekonaniem można stwierdzić, iż żywność liofilizowana jest zdrowa. Co jednak najważniejsze, może być przechowywana przez bardzo długi czas (nawet ponad 20 lat), zachowując swój smak, aromat i wszystkie najważniejsze składniki odżywcze.
Komentarze (0)